استاد روابط بین‌الملل: آمریکایی‌ها ماجرای فتنه سال 88 را تکرار کردند/ تشریح زوایای «دکترین اختاپوس»
تاریخ انتشار: ۱۲ مهر ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۱۲۹۳۵۸
رضا سلیمانی در گفت‌وگو با خبرنگار فارس در همدان با اشاره به اتفاقات اخیر در کشور اظهار کرد: امروز می‌توان بین عملکرد آمریکایی‌ها و غربی‌ها و موضع‌گیری‌های آنها در قبال اغتشاشات اخیر به بهانه مرگ خانم «مهسا امینی» و آنچه که در فتنه سال ۸۸ اتفاق افتاد، شباهت‌هایی را دید.
وی با بیان اینکه شباهت‌ها بین این دو واقعه ضد امنیتی در تاریخ اخیر ایران وجود دارد و اتفاقی نیست گفت: در فتنه ۸۸، رئیس جمهور دمکرات تازه‌نفس به نام «باراک اوباما» به عنوان چهل و چهارمین رئیس جمهور آمریکا روی کار آمده بود، اتفاقاتی رقم خورد و امروز هم «جو بایدن» معاون همان رئیس جمهور روی کار است و این دو شباهت رفتاری با هم دارند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
این استاد روابط بین‌الملل در همدان بیان کرد: اوباما سال ۸۸ در سخنرانی که با رسانه‌ها و خصوصا در قاهره داشت، اعلام کرد علاقمند به گسترش روابط با جهان اسلام است و جالب اینکه در اولین مصاحبه خود بعد از ورود به کاخ سفید نیز در گفت‌وگو با «العربیه» اشاره کرد «اگر کشورهایی مثل ایران آن مشت گره‌کرده خود را باز کنند، دستان ما را خواهند دید که به سوی آنها دراز شده است!»، هرچند این حرف دروغی بیش نبود.
وی با اشاره به اینکه برای نخستین بار بود در تاریخ بعد از انقلاب اسلامی رئیس جمهور آمریکا پیام تلویزیونی می‌داد و مستقیما با مردم و مقامات عالی نظام صحبت می‌کرد افزود: اوباما در پیام نوروزی خود در فروردین ۸۸ اعلام کرد «مایلم مستقیم با مردم و رهبران جمهوری صحبت کنم، ما می‌‌دانیم شما تمدن بزرگی هستید و دستاوردهای شما آمریکا و جهان را به تحسین واداشته و دولت من درصدد پیوند سازنده بین آمریکا، ایران و جامعه جهانی است».
سلیمانی خاطرنشان کرد: اوباما در بهار سال ۸۸ یعنی سال ۲۰۰۹ میلادی به مقام معظم رهبری نامهای می‌نویسند و در آن درخواست می‌کند فصل جدیدی از مناسبات ایران و آمریکا آغاز شود و ایران برای آغاز این مناسبات به واشنگتن کمک کند.
آمریکایی‌ها با فریب دنبال نجات خود از بحران غرب آسیا بودند
وی با اشاره به اینکه دلیل آن نامه هم معلوم بود و آمریکایی‌ها آن موقع در غرب آسیا در موضع ضعف بودند و به اصطلاح ماشین جنگی‌شان از کار افتاده بود افزود: آن مقطع محور مقاومت توانسته بود آمریکایی‌ها را شکست دهد و در خونین‌ترین جنگ قرن ۲۱ ارتش متجاوز اسراییل را متوقف کند.
این استاد روابط بین‌الملل اضافه کرد: حزب‌الله لبنان در قرن ۲۰۰۶ نیز برای نخستین بار ارتش رژیم صهیونیستی را کاملا در هم کوبیده بود و منطقه بصره نیز با کمک نیروهای حزب‌الله و دفاع قدس رسما از سلطه صهیونیست‌ها خارج شده بود و اینگونه اتفاقات زیاد بود.
وی با بیان اینکه آمریکایی‌ها برای اینکه بحران غرب آسیا را مدیریت کنند، نامهای خطاب به رهبر انقلاب نوشتند گفت: ویلیام برنز، رئیس سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا در کتاب خاطرات خود می‌نویسد «اوایل می سال ۲۰۰۹ یعنی اردیبهشت ۸۸ اوباما نامهای طولانی و محرمانه‌ای خطاب به آیت‌الله خامنه‌ای ارسال کرد و با نوشتن آن سعی کرد، اوضاع را مدیریت کند».
سلیمانی تصریح کرد: بعد از اینکه این نامه نوشته شد و رهبری پاسخ دادند، نامه دومی هم نوشته شد و قرار بود بار دیگر رهبری به آن هم پاسخ دهند، اتفاق جنگ شهری یا به تعبیر ما فتنه سال ۸۸ به رهبری میرحسین موسوی اتفاق افتاد و فرایند ارتباط ایران و آمریکا متوقف شد.
وی گفت: رهبری ۲۴ اردیبهشت ۹۸ این مسئله را باز می‌کنند و بین مسئولان نظام می‌فرمایند «اوباما یک نامه فدایت‌شوم برای ما نوشت و ما هم بعد از مدتی جوابی دادیم و بلافاصله نامه دوم را نوشت و می‌خواستم باز هم جواب بدهم که در این بین فتنه ۸۸ پیش آمد و خوشحال رفتند سراغ فتنه‌گری‌ها و دفاع از فتنه!».
این استاد روابط بین‌الملل با بیان اینکه رهبری در ۲۹ خرداد ۸۸ فرمودند «از قول رئیس جمهور آمریکا نقل شد گفته است ما منتظر چنین روزی بود مردم به خیابان‌ها بریزند، از آن طرف نامه می‌نویسند و اظهار علاقه به روابط و ابراز احترام به جمهوری اسلامی می‌کنند و از این طرف این حرف‌ها را می‌زنند، کدام را باور کنیم؟!» عنوان کرد: اوباما نیز در تشریح وقایع انتخابات ریاست جمهوری و فتنه سال ۸۸ می‌گوید در شرایطی که کشور بیشتر وارد چرخه هرج و مرج و سرکوبگری می‌شد، ما راهبردمان را به سوی دومین گام راهبرد خود را تغییر دادیم، یعنی بسیج جامعه بین‌الملل برای اعمال تحریم‌های اقتصادی سخت و چندجانبه که ایران را وادار به حضور در میز مذاکره کند.
وی خاطرنشان کرد: حالا صحبت‌های اوباما را کنار صحبت‌های ریچارد نفیو؛ معمار سنگین‌ترین تحریم‌های تاریخ آمریکا علیه ایران قرار دهید، او در کتاب «هنر تحریم» خود می‌گوید که وجهه احمدی‌نژاد در ژوئن ۲۰۰۹ در انتخابات به شدت خدشه‌دار شده بود و ما نمی‌توانستیم با او در مورد ایران به توافق برسیم.
سلیمانی با اشاره آینکه آمریکایی‌ها شروع به طراحی تحریم‌های خود کردند و در واقع این تحریم‌ها به قطعنامه ۱۹۲۹ شورای امنیت برمی‌گشت که سنگین‌ترین تحریم علیه ایران بود و در مقطع بسیار حساسی اعمال شد بیان کرد: این تحریم‌ها در شرایطی بود که بعد از مذاکرات محرمانه‌ای که ما با آمریکایی‌ها شروع کرده بودیم و قطعنامه‌هایی رد و بدل می‌شد اما به یکباره می‌بینیم آمریکا تغییر استراتژی میدهد و شروع به اعمال تحریم می‌کند و این یک مقدمه‌ای برای برجام هسته‌ای می‌شود.
وی با تاکید به اینکه قرار بود این روند تحریم‌ها و فتنه سال ۸۸، ایران را در موضع ضعف برای پذیرش شروط تحمیلی واشنگتن در مذاکرات قرار دهد بیان کرد: همانطور که قتل مشکوک ندا آقاسلطان در تابستان سال ۸۸ تبدیل به یک ترند جهانی در رسانه‌های بین‌المللی برای اجماع علیه ایران شد، ماجرای اخیر مهسا امینی در تابستان ۱۴۰۱ هم رمز عملیات غرب علیه ایران شده است، آن هم درست در مقطعی که می‌رفتیم تا در مذاکرات هسته‌ای نتیجه بگیریم.
این استاد روابط بین‌الملل ادامه داد: در واقع بعد از حل و فصل خروج نام «سپاه» از لیست گروههای تروریستی وزارت خارجه آمریکا و تا حدودی حل و فصل مسئله PMD و در آستانه به نتیجه رسیدن مذاکرات اخیر وین، به یکباره اتفاق دیگری می‌افتد و آنهایی که دنبال این بودند ایران به منافع مذاکرات رفع تحریم نرسد، همان پروژه سال ۸۸ را بازتولید کردند و امروز باز هم شرایط به نحوی شده که آمریکایی‌ها بیشتر از قبل پای میز مذاکره وین از ما می‌خواهند و در واقع می‌خواهند ما را در موضع مذاکرات هسته‌ای قرار دهند.
ایران در شرایطی که مذاکرات را مقتدر آغاز کرده بود، آشوب‌های خیابانی با ضریب رسانه‌ای رقم خورد
وی یادآور شد: این مسئله استراتژیک است و با اینکه ایران در پروژه رفع تحریم بر اساس منطق پیش می‌رفت و مذاکرات را از روی اقتدار آغاز کرده بود، دقیقا در آن شرایط، آشوب‌های خیابانی با آن ضریب رسانه‌ای قدرتمند خود کاری کرد که ایران در بحث مذاکرات به حاشیه رفت و موضوع در هاله‌ای از ابهام قرار گرفت.
سلیمانی با بیان اینکه نکته بعدی راهبرد تغییر رژیم ایران است و آمریکایی‌ها به دنبال آن هستند افزود: آنها از ابتدای پیروزی انقلاب، بعد از اینکه از جریان به اصطلاح میانه‌رو موجود در جمهوری اسلامی با عنوان دولت ملی مذهبی مرحوم مهدی بازرگان ناامید شدند و بعد از اینکه ماجرای تسخیر لانه جاسوسی آمریکا در ۱۳ آبان ۵۸ اتفاق افتاد و مذاکرات با دولت موقت بازرگان به نتیجه نرسید و او استعفا کرد، شروع به پیگیری راهبرد تغییر رژیم کردند.
وی عنوان کرد: این تغییر رژیم از ماجرای عملیات حمله به طبس در سال ۵۹ آغاز شد و با عملیات نقاب معروف به کودتای نوژه ادامه پیدا کرد و بعد از ناکامی در هر دو این عملیات‌ها، به چراغ سبز مشاور وقت امنیت ملی کاخ سفید به صدام که طی ملاقات متعدد و مخفیانه‌ای که در پایتخت اردن در عمان داشتند، منتهی شد و نهایت به حمله صدام به ایران ختم شد.
این استاد روابط بین‌الملل با اشاره به اینکه راهبرد تغییر رژیم، ماهیت و واقعیت آمریکایی‌ها را در قبال جمهوری اسلامی نشان میدهد گفت: این راهبرد بعد از انقلاب دوم پیش آمد که از ماجرای ۱۳ آبان سال ۵۸ آغاز شد و هنوز هم به عنوان دستور کار روی میز روسای جمهور آمریکا در کاخ سفید است.
آمریکایی‌ها به شدت دنبال براندازی در ایران هستند
وی خاطرنشان کرد: آنها می‌گویند تمام گزینه‌ها روی میز است و به شدت دنبال براندازی در ایران هستند، البته ما محکم در مقابل این مواضع می‌ایستیم و می‌گوییم همه گزینه‌هایتان هم روی میز باشد، راه به جایی نخواهید برد.
سلیمانی تصریح کرد: اینکه عنوان می‌شود «ما کاری با تغییر نظام ایران نداریم و به دنبال تغییر رفتار جمهوری اسلامی با مردم خود و قدرت‌های بین‌الملل هستیم و می‌خواهیم جمهوری اسلامی رفتارش را تغییر کند» دروغی بیش نبوده نیست، ضمن اینکه در ماجرای فتنه ۸۸، آبان ۹۸ و مهر ۱۴۰۱ نشان دادند که دروغ می‌گویند و در باطن به دنبال تغییر نظام جمهوری اسلامی ایران هستند.
وی یادآور شد: آمریکایی‌ها، اسرائیلی‌ها و سعودی‌ها وقتی دیدند ایران در ماجرای تجزیه سوریه و عراق توانست آنها را مهار کند و ائتلاف عربی، عبری و غربی را بشکند و به کمک جانفشانی‌های سردار سلیمانی و ابوالمهدی مهندس؛ شهدای بزرگ مقاومت پروژه تجزیه سوریه و عراق و طرح خاورمیانه بزرگی که خاک می‌خورد و آنها منتظر بودند محقق شود، با شکست مواجه شد در پی براندازی ایران برآمدند.
«دکترین اختاپوس» استراتژی آمریکا برای براندازی
این استاد روابط بین‌الملل تصریح کرد: آنها به دنبال این بودند فضایی برای عملیاتی کردن طرح خاورمیانه از سال ۲۰۰۱ به بعد رقم بخورد اما وقتی جمهوری اسلامی و محور مقاومت جلوی آنها را گرفت، توسط نخست وزیر مستعفی رژیم صهیونیستی استراتژی دیگری تحت عنوان «دکترین اختاپوس» مطرح کردند.
وی با بیان اینکه بر مبنای این استراتژی دیگر با بازوان اختاپوس کاری ندارند و باید اختاپوس و سر این هشت پا که از نظر آنها جمهوری اسلامی بود را هدف قرار دهند افزود: ابتدا شروع به راه‌اندازی ماجرایی که قبلا صحبت می‌شد و تفکر راهبرد «مرگ با هزاران جراحت» را مطرح کردند و با این طرح به دنبال آن بودند آنقدر به جمهوری اسلامی ضربات کوچک وارد کنند که در نهایت با هزاران جراحت از پای بیفتد اما وقتی دیدند این راهبرد هم جواب نداد به سمت راهبرد جدید «دکترین اختاپوس» و هدف قرار دادن سر رفتند.
سلیمانی با اشاره به اینکه آمریکایی‌ها گفته بودند که این بار خود جمهوری اسلامی را می‌زنیم که این به معنای همان تغییر رژیم است ادامه داد: تغییر رژیم از ترور دانشمندان هسته‌ای و تداوم آن مسیر شروع می‌شود که در این راستا پروژه ترور شهید محسن فخریزاده و سردار قاسم سلیمانی را پیش بردند.
وی با بیان اینکه آنها می‌خواستند اگر این دو راهبرد هم جواب نداد، مسئله حضور در کف خیابان را دنبال کنند گفت: در این خصوص نیاز به یک ترندسازی رسانه‌ای بین‌المللی داشتند بنابراین ماجرای حقوق زنان و ترفند مظلوم‌نمایی از زنان به عنوان قشر و جنسیتی که حقوق آنها نقض می‌شود، را مطرح کردند و نمادها هم فردی مثل «مهسا امینی» و «ندا آقاسلطان» بود تا نماد مبارزه علیه نظام و تغییر رژیم ایران شوند!.
این استاد روابط بین‌الملل اظهار کرد: آمریکایی‌ها هر تلاشی که لازم بود، انجام دادند و با وجود اینکه ماجرا پیچیده نبود اما بازخوردها و بازتاب‌های رسانه‌ای آنقدر فربه شد تا با محوریت شبکه اینترنشال سعودی در لندن و شبکه‌های لیدر دیگر مثل «بی بی سی»، جمهوری اسلامی را وادار کنند در حوزه‌های دیگر مانند مقاومت و مذاکرات هسته‌ای عقب‌نشینی کند!.
نگاهی به توئیت‌های جهت‌دار مقامات اسبق و فعلی آمریکا
وی با اشاره به اینکه اینها دخالت‌هایی هم داشتند و شروع به اظهارنظر در مورد ماجرای «مهسا امینی» کردند افزود: بایدن در اجلاس اخیر و در هفتاد و هفتمین مجمع عمومی سازمان ملل می‌گوید «آمریکا در کنار شهروندان و زنان شجاع ایران می‌ایستد» و خانم نانسی پلوسی؛ رئیس مجلس نمایندگان آمریکا نیز عنوان می‌کند «کنگره در سوگ مهسا امینی به مردم ایران می‌پیوندد» و اسم «اغتشاشگران» را «مردم» می‌نامد!
سلیمانی با اشاره به اینکه بیل کلینتون؛ رئیس جمهور اسبق آمریکا نیز در حساب توییتری خود می‌نویسد «مرگ مهسا امینی را محکوم می‌کنم و به درخواست‌ها برای تحقیقات بی‌طرفانه می‌پیوندم» گفت: هیلاری کلینتون؛ وزیر خارجه اسبق آمریکا نیز در حساب توییتری خود گفته «جهان در حال نظاره ایران است»، توماس گرینفیلد؛ نماینده آمریکا در سازمان ملل هم در حساب توییتری خود عنوان کرده «ما در همبستگی با شما کنارتان می‌ایستیم»، رابرت مالی؛ نماینده ویژه رئیس جمهور آمریکا در امور ایران و نماینده آمریکا در مذاکرات وین نیز اتهام ضرب و شتم مهسا امینی را بازنشر میدهد.
وی با بیان اینکه هه اینها نشانه‌های مداخله آشکار آمریکا در امور ایران است تصریح کرد: شاید جالب‌ترین واکنش در واکنش‌های موجود متعلق به مشاور امنیت ملی آمریکا باشد که در گفت‌وگو با «سی بی اس نیوز»، شبکه نام آشنای آمریکا جمله قابل تاملی دارد و آن این است «دولت بایدن از سال ۸۸ یاد گرفت که بیشتر به این مسائل توجه کند»!.
این استاد روابط بین‌الملل ادامه داد: شبیه‌سازی سناریوی آمریکایی‌ها در سال ۱۴۰۱ همانند فتنه سال 88 بود، در همان موقع هم که روند به نحوی به سمت مذاکرات و حل مشکلات تحریم‌ها و کمی آب شدن یخ‌های بین ما و آمریکایی‌ها می‌رفت، دقیقا آن ماجرا برای ما در سیاست خارجه هزینه تراشید و امروز هم دارد تکرار می‌شود.
وی بیان کرد: آمریکایی‌ها حتی در مورد تعمیرات توییتری هم اظهار نظرهایی دارند، اوباما در خاطراتش می‌گوید «من دستور دادم تعمیرات توییتر متوقف شود برای اینکه آنها بتوانند ماجراهای سال ۸۸ در ایران را بازنشر دهند و بتوانیم ارتباط خود را با مردم ایران حفظ کنیم».
سلیمانی با بیان اینکه مقام معظم رهبری روز گذشته فرمودند «در اول کار برخی خواص بدون تحقیق و احتمالاً ناشی از دلسوزی، بیانیه دادند و اظهار نظر کردند؛ اکنون که دیدند قضیه چیست و نتیجه حرف‌های آنان با برنامه‌ریزی دشمن چه اتفاقاتی را در خیابان‌ها رقم زده، باید کار خود را جبران و صریحاً اعلام کنند» عنوان کرد: این افراد باید اعلام موضع کنند تا دشمن نتواند از اهرم فشار علیه کشور استفاده کند.
مسئولیت آمریکا ادامه تحریم‌های ظالمانه علیه ایران است/ عدم همراهی با این سیاست بصیرت می‌خواهد
وی خاطرنشان کرد: آمریکایی‌ها تعبیر «فروپاشی دیوار برلین» را علیه ایران مطرح می‌کنند، معنی آن این است که ماجرای شوروی را با ماجرای جمهوری اسلامی شبیه‌سازی می‌کنند.
این استاد روابط بین‌الملل با بیان اینکه مسئله سال ۸۸ آزمونی برای این شد تا بینیم موضع‌گیری چگونه خواهد بود و آیا آن بصیرت و تحلیل بین‌المللی وجود دارد یا اینکه مثل همان سال عده‌ای باز سکوت می‌کنند افزود: جریان معاند این بار هم تمام قد پای کار آمده بود، از جریانات رسانه‌ای گرفته تا جریانات برانداز، از منافقین گرفته تا کومله و تجزیه‌طلب‌ها و سلطنت‌طلبان و بهایی‌ها و شاخه یهودیان متصل به صهیونیست.
وی با اشاره به اینکه شبکه اینترنشال سعودی به نقل از فردی به نام سجادپور، از موسسه کارنگی می‌گوید «تا وقتی رهبران جمهوری اسلامی در ایران حکومت می‌کنند واشنگتن نمی‌تواند با تهران به توافق برسد و دولت بایدن به جای واکنش به نشانه‌های بیماری باید به عمل آن که خود رژیم است، واکنش نشان دهد» گفت: این موضوع بیانگر دکترین اختاپوس و به تعبیر آنها قطع سر هشتپاست.
سلیمانی گفت: این آشوب‌هایی که اتفاق افتاد، پروژه رژیم‌هایی در منطقه است که تمایلی به رفع تحریم‌ها علیه ایران ندارند و مسئولیت آنها ادامه تحریم‌های ظالمانه علیه ایران است؛ از تحریم اقتصادی تا دارویی بیماران صعب العلاج و پروانه‌ای.
وی اظهار کرد: مسئولیت این اتفاقات بر عهده جریان معاند سیاسی و رسانه‌ای داخلی و خارجی است که آشوب‌ها را برمی‌انگیزند، اگر اینها به فکر ملت ایران بودند از جمله سلبریتی‌ها و نخبگان به اصطلاح سیاسی اعلام موضع می‌کردند و در صف مردم قرار می‌گرفتند.
این استاد روابط بین‌الملل افزود: آنها باید می‌اندیشیدند هر گونه اظهار نظر و تهییج و تحریک ۱۷ تا ۲۱ ساله‌ها برای حضور در کف خیابان، پیامدش این خواهد بود که غربی‌ها پای خود را هر چه بیشتر روی پدال تحریم فشار خواهند داد و خون این ملت را بیشتر در شیشه خواهند کرد؛ درک این موضوعات بصیرت می‌خواهد.
انتهای پیام/۸۹۰۲۶
منبع: فارس
کلیدواژه: دکترین اختاپوس مهسا امینی رضا سلیمانی استاد روابط بین الملل براندازی در ایران اغتشاش و اعتراض در ایران استاد روابط بین الملل رئیس جمهور آمریکا دکترین اختاپوس آمریکایی ها جمهوری اسلامی اتفاق افتاد فتنه سال ۸۸ علیه ایران تغییر رژیم مهسا امینی رسانه ای تحریم ها آشوب ها هسته ای
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.farsnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فارس» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۱۲۹۳۵۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
مهار ایران توسط چین؛ چالش‌هایی برای اهرم فشار آمریکا
واشنگتن خواهان مهار پکن در تهران است، اما کارشناسان می گویند این موضوع به این سادگی ها هم نیست.
به گزارش خبرآنلاین نشریه فارن پالیسی در مقاله ای با عنوان "چین واقعاً چقدر بر ایران اهرم دارد؟" نوشت: حتی قبل از اینکه ایران صدها هواپیما بدون سرنشین و موشک را به سمت اسرائیل پرتاب کند، مقامات آمریکایی از چین خواسته بودند تا از نفوذ خود برای متقاعد کردن تهران برای مهار اقدامات تحریک‌آمیز خود و گروههای مقاومت در سراسر خاورمیانه استفاده کند.
حمله انتقام جویانه ایران که اولین حمله مستقیم این کشور به خاک اسرائیل بود، ایالات متحده را به استفاده بیشتر از اهرم بالقوه پکن در خاورمیانه ترغیب کرده است. چین مدت‌هاست که بزرگترین شریک تجاری ایران است و مقامات ارشد ایالات متحده از جمله رئیس جمهور جو بایدن، به طور علنی از پکن خواسته‌اند تا به کنترل تهران کمک کند، به ویژه در حالی که ماه‌ها حملات گروه انصارالله در دریای سرخ که توسط ایران تشویق می‌شوند، حمل و نقل جهانی را مختل کرده است. جان آلترمن، مدیر برنامه خاورمیانه در مرکز مطالعات استراتژیک و بین‌المللی گفت: « حدود یک سوم از کل تجارت ایران با چین شکل می‌گیرد و این کشور به یک محافظ مهم برای منافع ایران در شورای امنیت تبدیل شده است. به نظر من چین تنها کشوری است که بیشترین توانایی را برای نفوذ بر ایران دارد، اگر بخواهد.»
با افزایش تنش بین اسرائیل و ایران، قانونگذاران آمریکا فشار را بیشتر می‌کنند. در تازه‌ترین اقدام، مجلس نمایندگان آمریکا با اکثریت قریب به اتفاق قانون تحریم‌های انرژی ایران و چین را تصویب کرد. این قانون برای هدف قرار دادن شرکت‌های چینی که نفت خام ایران را خریداری می‌کنند و در نتیجه پول را به اقتصاد ایران پمپاژ می‌کنند، طراحی شده است. این لایحه برای تصویب نهایی به سنا منتقل شده است.
جاش گوتهایمر، نماینده دموکرات کنگره گفت: «در حالی که ما اینجا هستیم، ایران از تجارت نفتی خود با چین برای آوردن درآمد ۱۵۰ میلیون دلاری در روز استفاده می‌کند. چین با واردات میلیون‌ها بشکه نفت در روز، ایران را در تجارت نگه می‌دارد و بودجه‌های مهمی را برای برنامه هایی چون توسعه موشکی و تسلیحات هسته‌ای فراهم می‌کند.
اگرچه ایالات متحده به طور فزاینده ای به دنبال چین برای تحت تأثیر قرار دادن ایران است، برخی کارشناسان هشدار می دهند که این موضوع به این سادگی ها نیست.
کمتر کشوری به اندازه چین با ایران روابط اقتصادی قابل توجهی دارد. چین برای بیش از یک دهه بزرگترین شریک تجاری ایران بوده است، یک رابطه طولانی مدت که عمدتا حول محور تجارت نفت بوده است. بین سال‌های ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۳، شرکت‌های چینی واردات نفت ایران را بیش از سه برابر کردند و فروش را به بالاترین حد در ۱۰ سال اخیر رساندند.
اما روابط اقتصادی آنها به لحاظ نفوذ نابرابر است. به عنوان مثال، سال گذشته بیش از ۹۰ درصد صادرات نفت خام ایران به چین بوده است. با این حال، چین تامین‌کنندگان بسیار دیگری فراتر از ایران دارد و عرضه تهران تنها ۱۰ درصد از کل واردات چین را تشکیل میدهد.
پاتریشیا کیم، یکی از همکاران موسسه بروکینگز، به فارین پالیسی گفت: پکن به‌عنوان بزرگترین شریک تجاری و حامی قدرت بزرگ ایران، از کانال‌های ارتباطی ممتاز با تهران برخوردار است و بدون شک نفوذ بیشتری بر این کشور نسبت به ایالات متحده یا متحدانش دارد.
او افزود: «اگر رهبران چین تصمیم بگیرند رویکرد مداخله جویانه تری اتخاذ کنند، سخت است بگوییم که پکن چقدر می تواند تهران را مهار کند.»
ویلیام فیگوروآ، کارشناس روابط چین و ایران در دانشگاه گرونینگن هلند، گفت: در حالی که چین از نظر فروش و تجارت نفت دارای اهرمی است، استفاده از این اهرم هم از نظر سیاسی و هم از نظر لجستیکی چالش برانگیز است.
به عنوان مثال، پالایشگاه های خصوصی چین که در بازار سیاه فعالیت می کنند، به طور غیرقانونی بیشتر نفت ایران را خریداری می کنند، نه پالایشگاه های دولتی. او گفت که این پالایشگاه‌های خصوصی «به‌شدت دشوار است که کنترل شوند» و کنترل مستقیم واردات نفت ایران از چین را برای پکن چالش‌برانگیز می‌کند.
مقیاس سرمایه گذاری چینی ها در ایران که عمدتاً توسط شرکت های خصوصی هدایت می شود، همچنان یک موضوع آزاردهنده در روابط بین دو کشور است. فیگوئروا گفت که چین به طور مزمن در ایران سرمایه گذاری ناکافی کرده است، که شکایت هایی را از سوی تهران برانگیخته و بر تمایل آنها برای تن دادن به فشار چین تأثیر می گذارد.
*ترجمه: ابوالفضل خدائی
کانال عصر ایران در تلگرام
حقوق کدام یک از ایثارگران در سال ۱۴۰۳ افزایش داشت؟